Przyczyny swędzenia oczu i pieczenia powiek

Jednym z dokuczliwych objawów podrażnienia wzroku jest swędzące oko. To uporczywa dolegliwość, z którą często idą w parze inne nieprzyjemne objawy takie jak pieczenie w zewnętrznym kąciku oka lub jego zaczerwienienie. Przyczyny swędzącego oka mogą być błahe, jednak w niektórych przypadkach swędzące oczy mogą świadczyć o konieczności wdrożenia specjalnego leczenia. Jakie są najczęstsze przyczyny swędzenia oczu i swędzenia w kąciku oka? Jak wygląda diagnostyka i leczenie tego typu dolegliwości? Odpowiedzi na powyższe pytania znajdziesz w naszym artykule!

Swędzenie oczu – przyczyny

Oczy są narządem odpowiedzialnym za prawidłowe widzenie, dostarczanie informacji o otoczeniu i częściowo odpowiadają za prawidłową koordynację ruchową oraz utrzymanie równowagi. Świąd oczu może utrudniać codzienne funkcjonowanie, dlatego gdy się pojawi, najlepiej zgłosić się do lekarza. Swędzenie oczu przyczyny może mieć różne, w tym zarówno te błahe, jak i poważne. Do najczęstszych przyczyn swędzących oczu i powiek zalicza się:

• obecność ciała obcego w oku – swędzenie jednego oka, w tym np. swędzenie lewego oka (lub prawego) może być efektem obecności ciała obcego w oku. Do oka mogą dostać się zarówno drobinki kurzu, jak i pył, czy też rzęsy, a nawet niewielkie owady czy sierść zwierząt. Ciało obce w oku może powodować też ból i dyskomfort,

• • nadwrażliwość na soczewki kontaktowe – nadwrażliwe oczy mogą stać się poważną przeszkodą w noszeniu soczewek kontaktowych. W rezultacie może dochodzić do swędzenia oczu oraz do ich łzawienia,
  • zespół suchego oka – jest spowodowany obniżoną produkcją łez. Rozwojowi suchego oka u pacjentów może sprzyjać zanieczyszczone powietrze i zmiany hormonalne. Problem może towarzyszyć również chorobom autoimmunologicznym i dermatologicznym,
  • niezdrowy styl życia – uczucie swędzenia oka może wiązać się z jego przemęczeniem, w tym chociażby z długotrwałą pracą przy komputerze oraz z częstym korzystaniem z tabletów i smartfonów,

• alergie – swędzące oczy mogą być objawem uczulenia na roztocza kurzu domowego lub na sierść zwierząt. Niejednokrotnie do pojawienia się problemu przyczyniają się też pyłki roślin i zarodniki grzybów. Efektem mogą być swędzące oczy w kącikach lub ogólnie świąd oczu,

• infekcje – swędzenie oczu może być jednym z objawów infekcji, do których zalicza się np. zapalenie spojówek. To jedno z najczęstszych schorzeń dotykających narząd wzroku. Może mieć podłoże bakteryjne, wirusowe lub alergiczne,

• swędząca powieka oka – może wskazywać, chociażby na stan zapalny, podrażnienie i niewłaściwą higienę, poza tym swędzące powieki mogą również wiązać się z obecnością nużeńca.

Swędzenie oczu wymusza zwykle pocieranie i drapanie ich okolic, co prowadzi do kolejnego podrażnienia i może problem nasilać, przyczyniając się do rozwoju stanu zapalnego. Chwilowa dolegliwość zazwyczaj nie jest powodem do obaw – czasem wystarczy tylko zastosowanie łagodzących kropli do oczu lub specjalnych okładów. Utrzymujący się jednak przez dłuższy czas świąd oczu wymaga konsultacji z lekarzem, gdyż może stanowić jeden z objawów poważnych chorób, w tym tych, które nieleczone odpowiednio mogą doprowadzić nawet do utraty wzroku.

Swędzenie oczu w kącikach i katar

Uporczywe swędzenie oczu w kącikach i katar oraz łzawienie, kichanie i drapanie w gardle, uszach i nosie mogą świadczyć o reakcji alergicznej. Dodatkowymi objawami alergii może być kaszel oraz bóle głowy. Alergia to nadmierna reakcja układu immunologicznego na obecność znajdujących się w otoczeniu czynników drażniących, które są nazywane alergenami. Reakcja alergiczna może objawiać się bezpośrednio po kontakcie z czynnikiem uczulającym, jednak może być też opóźniona w czasie. Swędzenie oczu może też pojawiać się w przypadku atopowego zapalenia spojówek i rogówki. Diagnozowaniem i rozpoznaniem alergii zajmuje się alergolog.

Swędzenie oczu u dziecka

Problem swędzących oczu może dotykać osoby w każdym wieku, w tym również dzieci. Zależnie od przyczyny problemu mogą doświadczać kolejnych dolegliwości, do których zalicza się opuchnięte i swędzące powieki oraz bóle głowy czy katar. Swędzenie oczu u dziecka bardzo często wywołuje uczulenie. Utrzymujący się świąd oczu, łzawienie i opuchnięte oczy mogą świadczyć o alergii na pyłki. Swędzenie oczu po zabawie z pupilem, któremu towarzyszą dodatkowe dolegliwości, do których zalicza się kichanie oraz drapanie w gardle, może świadczyć o alergii na sierść psa lub kota.

Przyczyną swędzenia oczu u dziecka mogą być też infekcje – najczęstszą infekcją jest zapalenie spojówek. Dzieci nie zawsze mają czyste rączki, a przecieranie okolic oczu może przyczyniać się do infekcji i podrażnień, co znów może wiązać się z pojawieniem się świądu. Nierzadko pocieranie oczu przez dzieci może być też efektem zmęczenia i niewyspania. Oczy mogą swędzieć, piec i boleć również od spędzania zbyt wielu godzin przed telewizorem lub ekranem komputera. Świąd powieki górnej może natomiast wskazywać, chociażby na nużeńca.

Swędzące oczy – diagnostyka

Problemy ze swędzącymi oczami mogą doprowadzić do pogorszenia widzenia, poza tym mogą stać się przyczyną wielu poważnych dolegliwości powiązanych. Dlatego nie należy zwlekać z wizytą u specjalisty, zwłaszcza jeśli problem utrzymuje się dłuższy czas, jest nasilony lub towarzyszą mu inne nieprzyjemne objawy (np. obrzęk powiek czy łzawienie). Swędzenie oczu to objaw sam w sobie mało charakterystyczny, który może towarzyszyć wielu poważnym schorzeniom. Zalicza się do nich nie tylko alergie, ale i infekcje oraz choroby zapalne, a nawet niektóre przewlekłe choroby oczu. Do zdiagnozowania przyczyny swędzących oczu konieczna będzie wizyta u lekarza.

Podstawę diagnostyki zawsze stanowi wywiad lekarski i odpowiednie badania okulistyczne. Okulista zbada oczy pacjenta dokładnie, by sprawdzić, nie ma w nim ciała obcego, czy też inne możliwe przyczyny dyskomfortu ocznego. Niekiedy niezbędne będą też badania dodatkowe. Konieczne może być wykonanie badań alergologicznych, zwłaszcza jeśli podejrzewa się u pacjenta alergię. Bardzo ważne jest stwierdzenie, czy objawy swędzenia oczu są związane z porą roku, czy też występują niezależnie od pory roku. Alergicy mogą sezonowo źle reagować m.in. na pyłki roślin i zarodniki grzybów. Przez cały rok alergików może uczulać kurz i alergeny zwierzęce. Jeśli alergia zostanie wykluczona, a problem nadal się nasila, diagnostykę należy poszerzyć o kolejne badania. Konieczne może okazać się, chociażby wykonanie badania w kierunku nużeńca.

Swędzące oczy, opuchnięte i swędzące powieki – jak wygląda leczenie?

Oczy i ich okolice stanowią wyjątkowo wrażliwy obszar, dlatego nawet najmniejsze dolegliwości ze strony narządu wzroku mogą przerodzić się w poważny problem. Postępowanie w przypadku opuchniętych i swędzących powiek jest uzależnione od przyczyny, która doprowadziła do takiego stanu. W przypadku alergicznego zapalenia spojówek pomocne może okazać się przyjmowanie kropli do oczu, w składzie których znajdują się substancje czynne łagodzące objawy alergii. Niekiedy alergicy przyjmują również doustne leki antyhistaminowe. Jeśli swędzące oczy są objawem zespołu suchego oka, lekarz może zalecić pacjentowi aplikowanie kropli nawilżających. Infekcje bakteryjne, z którymi wiąże się swędzenie oczu, wymagają przyjmowania antybiotyków. W przypadku chorób ogólnoustrojowych konieczne będzie przede wszystkim leczenie czynnika, który przyczynił się do swędzenia oczu. Zależnie od objawów towarzyszących swędzącym powiekom konieczne może okazać się też leczenie kataru, zapalenia zatok lub innych dolegliwości.

Domowe sposoby na swędzenie oczu 

Na swędzące oczy warto wypróbować również domowe sposoby. Jeśli swędzenie oczu pojawia się sporadycznie i wynika np. z przepracowania lub niewyspania, może pomóc wypoczynek i długi sen. Mogą sprawdzić się też chłodne okłady na powieki, np. z torebek herbaty lub z ogórka, który zawiera substancje ułatwiające zatrzymywanie wody. Jeśli swędzenie oczu jest jednym z objawów alergii, konieczne będzie wystrzeganie się alergenów i przyjmowanie leków przeciwalergicznych. Nie powinno się również drapać swędzącego miejsca, ponieważ może dojść do nadkażenia. Poza tym zaleca się unikanie przebywania w suchych i klimatyzowanych pomieszczeniach. Przy problemie suchych oczu bardzo ważne będzie stosowanie kropli nawilżających, które nie tylko pomogą zadbać o odpowiednią kondycję filmu łzowego, ale też przyniosą ukojenie przy dolegliwościach takich jak świąd oczu, ich pieczenie czy podrażnienie innego typu.

Pieczenie w kąciku oka – przyczyny

Nierzadko pacjenci skarżą się na pieczenie w zewnętrznym kąciku oka. Ten objaw stanowi ostrzeżenie, by chronić oczy przed negatywnym wpływem czynników drażniących. Pieczenie w kąciku oka jest jednym z charakterystycznych objawów zespołu suchego oka, który wiąże się ze zbyt małą ilością cieczy łzowej. Z pieczeniem w zewnętrznych kącikach oczu mogą mieć też do czynienia osoby, które przebywają przez dłuższy czas w ogrzewanych lub klimatyzowanych pomieszczeniach. Do takiego stanu może doprowadzić również wielogodzinna praca przed ekranem komputera.

Dlaczego jeszcze pieką kąciki oczu? Inną przyczyną pieczenia w kącikach oczu może być zanieczyszczone powietrze oraz niewłaściwe zakładanie soczewek kontaktowych, w tym ich nieprawidłowa higiena. Pieczenie w zewnętrznym kąciku oka może być też jednym z objawów infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Piekące oczy mogą być też efektem podrażnienia słonecznego w wyniku nadmiernej ekspozycji na promienie UV. Pieczenie może być też efektem pływania z otwartymi oczami w chlorowanej wodzie, poza tym do takiego stanu może prowadzić również np. krojenie cebuli, czy też narażenie na dym (chociażby przy rozpalaniu grilla).

Jak złagodzić pieczenie oczu? 

Na piekące oczy mogą pomóc również zimne kompresy i okłady z przestudzonych torebek herbaty. Należy zwrócić uwagę też na dietę. Kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania oczu są witaminy i minerały. Może pomóc zwłaszcza suplementacja witaminy A, D i E oraz cynku, selenu i miedzi. Poza tym warto wzbogacić dietę nienasyconymi kwasami tłuszczowymi Omega-3 i luteinę. Osoby noszące soczewki kontaktowe powinny zwrócić szczególną uwagę na higienę i pielęgnację oczu oraz używanych soczewek.

Zobacz również inne nasze artykuły:

• Jak chronić oczy w pracy przy komputerze?
• Czy można poprawić sobie wzrok? Jak dbać o oczy?
• Przyczyny swędzenia oczu i pieczenia powiek
• Świerzb – objawy, choroby z którymi można go pomylić
• Co na wzdęcia i zaparcia?
• Jak radzić sobie ze stresem? Czy niedobory w diecie mogą powodować stres?
• Zmarszczki i sucha skóra pod oczami – przyczyny i pielęgnacja
• Jak dbać o paznokcie? Sprawdzone domowe sposoby
• Naturalne domowe sposoby wzmacniania odporności – jakie suplementy wybrać?
• Bolesne skurcze jelit – objawy, badania, leczenie