Jak radzić sobie ze stresem? Czy niedobory w diecie mogą powodować stres?

W dzisiejszych czasach stres dotyka każdego – bez względu na wiek i płeć. Stres może być obecny zarówno w pracy, jak i w domu. Poza tym nie brakuje go w szkole lub podczas kontaktu z innymi osobami. Krótkotrwały stres może działać na organizm pobudzająco, jednak wyjątkowo silny stres lub długotrwale się utrzymujący może mieć niekorzystny wpływ na stan zdrowia człowieka oraz funkcjonowanie jego organizmu. Czym jest stres, co go powoduje i jakie są najczęstsze objawy przemęczenia? Do czego może doprowadzić nadmierny stres i jakie witaminy oraz minerały na stres warto przyjmować? Po więcej informacji na temat stresu i sposobów radzenia sobie z nadmierną reakcją organizmu na bodźce zewnętrzne zapraszamy do artykułu.

Czym jest stres i co go powoduje?

Stres oznacza reakcję organizmu na bodźce zewnętrzne, z którymi związana jest konieczność szybkiej adaptacji do zmieniających się warunków. Wyróżnia się trzy rodzaje stresu: ostry, chroniczny oraz traumatyczny. Istnieje również tzw. eustres, czyli rodzaj stresu motywujący do działania. Pojawiający się w różnych sytuacjach stres może być pozytywny. Jeśli człowiek znajdzie się w niekomfortowej sytuacji, organizm zaczyna produkować tzw. hormony stresu, do których zalicza się adrenalinę oraz noradrenalinę, a także kortyzol. Dwa pierwsze hormony oddziałują na układ sercowo-naczyniowy i mięśniowy człowieka, natomiast ostatni ma istotny wpływ na metabolizm produktów przemiany materii i poziom cukru we krwi. Ich najważniejszym zadaniem jest zmobilizowanie organizmu do poradzenia sobie z zaistniałą sytuacją. Problem pojawia się przy utrzymującym się przez dłuższy czas wysokim stężeniu hormonów stresu. Taki rodzaj stresu osłabia organizm, a poza tym może mieć niekorzystny wpływ na dalsze funkcjonowanie człowieka i jego stan zdrowia.

Co powoduje stres? Przyczyn stresu może być wiele. Mogą one dotyczyć zarówno sfery zawodowej, jak i prywatnej. Do najczęstszych przyczyn stresu zalicza się utratę pracy lub jej zmianę, a także problemy finansowe. Inne możliwe przyczyny stresu to utrata bliskiej osoby, zdrowia czy też uczestnictwo w wypadku, np. drogowym. U dzieci stres może wiązać się np. z pójściem do żłobka czy przedszkola i związaną z tym separacją od rodziców. Poza tym może wynikać z problemów w kontaktach z rówieśnikami. Inne możliwe przyczyny stresu u dzieci to zbyt duże oczekiwania związane z nauką, a także presja rówieśnicza. Stres w tej grupie wiekowej obejmują również przemoc w rodzinie, rozwód rodziców lub śmierć bliskiego członka rodziny. Stres u dzieci może być też wywołany przez poważny wypadek lub chorobę.

Najczęstsze objawy przemęczenia i stresu 

Występujące u pacjentów napięcie nerwowe objawy może mieć różne. Mogą one pojawiać się też z różnym natężeniem. Najczęstsze objawy przemęczenia i stresu obserwowane u pacjentów to:

• • przyspieszone tętno – może być wywoływane zarówno przez stres, jak i przez nadmierny wysiłek fizyczny oraz zaburzenia lękowe. Z przyspieszonym tętnem może się też wiązać kołatanie serca bądź szybka akcja serca;
  • wzmożone pocenie się – bardzo często pojawia się w sytuacjach stresowych i może mieć związek z nadmiernymi emocjami. Jest związane z nadpobudliwością gruczołów potowych, które odpowiadają za regulację temperatury ciała;
  • poczucie napięcia – oznacza odpowiedź organizmu na trudne, stresujące sytuacje. Często poczuciu napięcia towarzyszy uczucie opisywane jako ściśnięty żołądek. Długotrwałe stany napięcia nerwowego przyczyniają się do wyniszczenia organizmu;
  • nerwowość – to zaburzenie systemu nerwowego, które oznacza wewnętrzny niepokój. Stan ten bardzo często pojawia się w sytuacjach stresowych. Nerwowość obejmuje szereg reakcji hormonalnych i fizjologicznych;
  • nadpobudliwość ruchowa – stan, który może objawiać się np. wykonywaniem nerwowych ruchów rękoma, częstym wstawaniem z miejsca, a także trudnościami ze „spokojnym” wykonywaniem codziennych czynności;
  • chaotyczne wypowiedzi – przy stresie bardzo często mowa staje się chaotyczna, a poza tym jest bezładna i szybka. Często pacjent wypowiada wiele słów, a sama wypowiedź jest pozbawiona sensu;
  • tiki nerwowe – to mimowolne skurcze, które pojawiają się najczęściej w obrębie twarzy lub ciała. Są zwykle nawracające i niekontrolowane;

• zaburzenia koncentracji i trudność skupienia uwagi – stan ten wpływa niekorzystnie na naukę i pracę, a poza tym może się odbijać na codziennym funkcjonowaniu.

Inne możliwe objawy stresu to przewrażliwienie, częste bóle głowy, wahania nastrojów, a także niechęć do wykonywania pewnych czynności. W efekcie stresu mogą się też pojawić rumieńce na twarzy i w okolicach szyi. Z długotrwałym stresem mogą się również wiązać problemy z erekcją i zaburzenia miesiączkowania. Poza tym u niektórych pacjentów może się pojawić agresja oraz wybuchy złości.

Niedobory minerałów – objawy. Czy mają związek ze stresem? 

Składniki mineralne, inaczej minerały, pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Zalicza się do nich funkcję budulcową oraz regulacyjną, a poza tym uczestniczą również w przewodzeniu impulsów nerwowych, co jest związane z prawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego. Na organizm człowieka może wpłynąć niekorzystnie niedobór minerałów. Objawy związane z niedoborami minerałów są natomiast zróżnicowane. Nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, ale niedobór określonych składników mineralnych w diecie może przyczyniać się do występowania u pacjentów objawów stresu. Do takich minerałów zalicza się przede wszystkim magnez, cynk, żelazo oraz selen.

• Magnez jest odpowiedzialny za wzrost poziomu GABA, którego zadaniem jest pomoc w radzeniu sobie ze stresem oraz niepokojem, a także ze zmęczeniem. Niedobór magnezu zwiększa więc podatność organizmu na stres, a poza tym zwiększa ryzyko rozwoju depresji. Do niedoboru magnezu może się przyczyniać nieprawidłowa dieta, jednak nieprawdą jest powtarzane stwierdzenie, że witamina C wypłukuje magnez. Magnez z witaminą C można bez obaw spożywać równolegle, ponieważ jak dotąd nie wykazano między tymi związkami żadnych niekorzystnych interakcji.
• Dla organizmu niekorzystny jest również niski poziom cynku, który zwiększa ryzyko wystąpienia objawów stresu oraz depresji.
• Ważne jest również dostarczanie organizmowi odpowiednich dawek żelaza, którego zasoby szybko się wyczerpują podczas silnego stresu.
• Niedobór selenu zwiększa z kolei ryzyko pojawienia się u pacjenta depresji. Suplementacja tego minerału wpływa korzystnie na nastrój, a poza tym ogranicza prawdopodobieństwo rozwoju stanów lękowych u pacjentów.

„Nie mogę zasnąć pomimo zmęczenia” – co to może oznaczać?

Zasypianie jest bardzo ważnym etapem wprowadzania człowieka w stan nocnego wypoczynku. Wiele osób ma jednak problemy z zaśnięciem pomimo znacznego zmęczenia. Jakie są najczęstsze przyczyny problemów z zaśnięciem? Jedną z nich może być stres. Różnego rodzaju sytuacje stresowe wywołują określone reakcje w organizmie człowieka, które przez długi czas mogą zaprzątać jego myśli. W efekcie niemożliwe staje się rozluźnienie, a poza tym pojawiają się problemy z regeneracją organizmu. Stres może prowadzić nie tylko do problemów z zaśnięciem, ale wpływa również na jakość snu, przyczyniając się do zmniejszenia czasu trwania snu głębokiego, a także do jego zdominowania przez lżejsze fazy snu – czyli tzw. płytki sen. Stres przyczynia się do niedostatecznej ilości lub całkowitego braku snu, a z kolei brak snu dodatkowo pogłębia stres, zmęczenie i rozdrażnienie.

Trzeba mieć na uwadze, że do problemów z zasypianiem może się przyczyniać nie tylko stres. Oprócz niego problem z zaśnięciem pomimo zmęczenia może być spowodowany przez niski poziom melatoniny. Inne możliwe przyczyny problemów z zaśnięciem to zbyt późne pory jedzenia kolacji. Problemy z zaśnięciem mogą być też efektem picia w godzinach wieczornych napojów zawierających kofeinę lub teinę. Na sen mogą również wpływać niekorzystnie używki, a poza tym problemy z zasypianiem mogą być efektem depresji, braku przebywania na świeżym powietrzu czy zaburzeń hormonalnych.

Ziewanie a stres

Wielu osobom ziewanie kojarzy się ze stanem znużenia, a także ze zmęczeniem i nudą, jednak odruch ten występuje również przy stresie, czego nie każdy jest świadomy. Ziewanie jest odruchem polegającym na wzięciu głębokiego wdechu i wydechu. Zaburzenie równowagi neuroprzekaźników w mózgu może nasilać odruch ziewania. Ciągłe ziewanie może być też efektem zdenerwowania, gdyż podczas odczuwania lęku lub paniki człowiek zaczyna oddychać szybciej, a przyspieszony oddech może wiązać się z kolei z dostarczaniem organizmowi mniejszych niż zwykle ilości powietrza. Dochodzi wówczas do niedotlenienia mózgu – w efekcie czego człowiek ziewa, z czym związana jest potrzeba wzięcia głębszego oddechu.

Stres – co powoduje go w organizmie? 

Długotrwały stres może wpłynąć negatywnie na zdrowie człowieka, przyczyniając się do wielu poważnych schorzeń. Co powoduje stres? Nadmierny stres może stać się przyczyną wspomnianych już problemów ze snem, a poza tym może prowadzić do zaburzeń koncentracji, nerwicy oraz depresji. Skutkiem długotrwałego stresu mogą być również zaburzenia ze strony układu sercowo-naczyniowego oraz trawiennego. Mogą się też pojawić bóle w klatce piersiowej, a poza tym może wystąpić wzrost ciśnienia krwi. Może również dojść do obniżenia odporności oraz uczucia zmęczenia. Inne możliwe skutki stresu to zaburzenia miesiączkowania u kobiet. Długotrwały stres wpływa również negatywnie na libido i może skutkować problemami z erekcją u mężczyzn. Przewlekły stres może przyczyniać się do cukrzycy i osteoporozy, a także do wrzodów żołądka, otyłości i wypadania włosów. Może też prowadzić do bólów kręgosłupa i wielu innych dolegliwości.

Jakie witaminy na stres i nerwy przyjmować?

Komórki nerwowe wymagają odpowiedniego odżywienia, by mogły funkcjonować we właściwy sposób. Na organizm wpływają korzystnie między innymi niektóre witaminy. Jakie witaminy na stres warto suplementować? Skuteczne witaminy na stres i nerwy to przede wszystkim witaminy z grupy B, które wpływają korzystnie na funkcjonowanie układu nerwowego, a poza tym przyczyniają się do poprawy pamięci i koncentracji. Witaminy z grupy B wpływają również korzystnie na samopoczucie, a ponadto mają dobry wpływ na kondycję psychiczną. Szczególnie polecana witamina na stres to kwas foliowy, a także kwas pantotenowy, tiamina oraz ryboflawina.

Zobacz również inne nasze artykuły:

• Jak chronić oczy w pracy przy komputerze?
• Czy można poprawić sobie wzrok? Jak dbać o oczy?
• Przyczyny swędzenia oczu i pieczenia powiek
• Świerzb – objawy, choroby z którymi można go pomylić
• Co na wzdęcia i zaparcia?
• Jak radzić sobie ze stresem? Czy niedobory w diecie mogą powodować stres?
• Zmarszczki i sucha skóra pod oczami – przyczyny i pielęgnacja
• Jak dbać o paznokcie? Sprawdzone domowe sposoby
• Naturalne domowe sposoby wzmacniania odporności – jakie suplementy wybrać?
• Bolesne skurcze jelit – objawy, badania, leczenie