Co to jest skóra wrażliwa i jak ją pielęgnować?
Skóra wrażliwa to taka, która jest nadreaktywna na działanie rozmaitych czynników zewnętrznych i wewnętrznych. Takie symptomy mogą dotyczyć różnych obszarów ciała – najczęściej twarzy, ale także dekoltu, dłoni czy stóp. Wrażliwa cera występuje najczęściej u kobiet w wieku rozrodczym. Wynika to z fizjologicznych wahań stężeń hormonów związanych z cyklem miesiączkowym. Najrzadziej nadwrażliwości doświadczają osoby w dojrzałym wieku, ponieważ z biegiem czasu maleje poziom unerwienia skóry. Zaczerwieniona skóra twarzy to głównie problem estetyczny, ale nadreaktywność może też stać się początkiem infekcji skórnych.
Dlaczego skóra bywa nadwrażliwa?
Skóra wrażliwa nie jest rodzajem cery – tak jak cera tłusta czy cera normalna. Charakterystyka nadreaktywnej skóry różni się także od tej, która dotyczy cery alergicznej. Nadwrażliwość może dotyczyć osób o różnych typach skóry – najczęściej z cerą suchą, ale też normalną czy mieszaną. Z kolei reakcje alergiczne są tylko jedną z form nadwrażliwości, ponieważ występują w kontakcie z konkretnym alergenem. Skóra może stać się wrażliwa z biegiem czasu, u zdrowej osoby. Objawy nadwrażliwości mogą też ustąpić.
Przyczyny wrażliwości skóry często są niejednoznaczne. Wiadomo, że bezpośrednim powodem nadreaktywności są nieprawidłowości w strukturze warstwy rogowej. U osób z wrażliwą cerą niedostatecznie chroni ona skórę właściwą przed działaniem zanieczyszczeń, chorobotwórczych mikroorganizmów, alergenów, a także przed utratą wody. W związku z tym łatwiej dochodzi do zmian zapalnych czy uszkodzeń mechanicznych. Powodów takiego stanu skóry może być wiele. Należą do nich:
- uwarunkowania genetyczne,
- zaburzenia równowagi hormonalnej,
- długotrwałe działanie źle dobranych kosmetyków,
- błędy dietetyczne, niedostateczne nawadnianie organizmu,
- składniki chemiczne zawarte w żywności (konserwanty, barwniki itp.),
- nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV, zanieczyszczenia,
- częste przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach,
- przewlekły stres,
- niektóre choroby, np. alergie, atopowe zapalenie skóry, trądzik różowaty.
Istnieje także bardzo duża grupa czynników wywołujących nieprawidłowe reakcji wrażliwej skóry. Zmiany mogą pojawiać się pod wpływem działania niektórych kosmetyków, wody, temperatury, wiatru, dotyku, określonych składników diety (np. ostrych przypraw, alkoholu). Równie często jednak dochodzi do nich w wyniku silnych emocji czy zmęczenia. Z powyższych względów trudno o jednoznaczną charakterystykę cery wrażliwej.
Jakie są objawy wrażliwości skóry?
Mimo bardzo zróżnicowanej etiologii nadreaktywności skóry, stosunkowo łatwo jest ją rozpoznać po charakterystycznych objawach. Na cerze wrażliwej bardzo łatwo dochodzi do podrażnień, które mogą objawiać się:
- zaczerwienieniem,
- nadmiernym uciepleniem,
- lekkim obrzękiem,
- powstawaniem pęknięć czy otarć,
- wysypką czy egzemą,
- łuszczeniem się naskórka.
Subiektywnie nadwrażliwość skóry odczuwana jest jako:
- świąd,
- pieczenie,
- mrowienie,
- uczuciem ściągnięcia.
Skóra wrażliwa zwykle jest sucha, odwodniona, a często także naczynkowa (kruchość naczyń krwionośnych objawia się powstawaniem tzw. pajączków).
Jakie kosmetyki są najlepsze do skóry wrażliwej?
Wrażliwa skóra – jak żadna inna – wymaga dedykowanych dla niej dermokosmetyków i specyficznej pielęgnacji. Przy wyborze preparatów do nadreaktywnej skóry (tak kremów czy płynów do demakijażu, jak i szamponów, dezodorantów) należy kierować się przede wszystkim ich składem – im prostszy tym lepiej. Kosmetyki do skóry wrażliwej nie powinny zawierać alkoholu, konserwantów, detergentów, barwników, substancji zapachowych itd. Najlepsze są produkty wyłącznie na bazie naturalnych składników. Bezpiecznym zakupem są dostępne w aptekach i drogeriach dermokosmetyki do skóry alergicznej, atopowej czy naczynkowej.
W składzie kosmetyków do skóry wrażliwej mogą znajdować się np. takie substancje, jak:
- alantonina – działa nawilżająco, regenerująco i kojąco,
- ceramidy – hamują utratę wody z naskórka,
- mocznik – nawilża, zmiękcza i wygładza skórę,
- oleje roślinne – tworzą na skórze ochronną warstwę okluzyjną,
- retinol – wzmacnia ściany naczyń krwionośnych.
Jak pielęgnować skórę wrażliwą?
Podstawową zasadą pielęgnacji skóry wrażliwej jest jej ochrona przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych, a zarazem unikanie jej nadmiernego obciążania kosmetykami (w tym – makijażem). Dlatego na co dzień najlepiej jest stosować wyłącznie lekki krem z wysokim filtrem UV (chroniącym przed promieniowaniem słonecznym). Warto przy tym wybrać preparat z filtrem mineralnym (a nie – chemicznym), czyli taki, który chroni skórę, osadzając się na jej powierzchni.
Niezależnie od tego, czy po całym dniu twarz wymaga demakijażu, czy nie, trzeba ją bardzo starannie oczyścić. Wrażliwa skóra wyjątkowo bowiem potrzebuje czasu na „pooddychanie”, regenerację. Demakijaż należy wykonać z użyciem odpowiednio delikatnego kosmetyku (np. płynu micelarnego, lekkiego mleczka). W przypadku podrażnionej, zaczerwienionej skóry twarzy można użyć zwykłej, przegotowanej wody. Po oczyszczeniu dobrze jest stonizować cerę hydrolatem i delikatnie wklepać w nią lekki krem.
Okresowe zabiegi pielęgnacyjne dla skóry wrażliwej są jak najbardziej wskazane. I w tym przypadku jednak należy starannie dobierać i kosmetyki, i metody działania. Przykładowo, wrażliwej skórze doskonale posłuży peeling, ale niewskazane jest mechaniczne złuszczanie martwego naskórka. Zdecydowanie lepszym wyborem są peelingi enzymatyczne. Każdy kosmetyk warto przetestować przed użyciem na niewielkim fragmencie skóry.